Mỗi khi bạn lướt web, dù là để kiểm tra tài khoản ngân hàng, trò chuyện với bạn bè trên mạng xã hội, hay thậm chí là theo dõi tình trạng sức khỏe, tất cả những hoạt động này đều để lại dấu vết.
Giống như những mảnh vụn bánh mì dẫn đường, lịch sử duyệt web của bạn có thể tiết lộ nhiều thông tin cá nhân nhạy cảm và hacker có thể lợi dụng điều này. Chúng sử dụng các phần mềm độc hại tinh vi để truy cập vào lịch sử duyệt web, từ đó đánh cắp thông tin quan trọng hoặc gây ra những vụ rò rỉ dữ liệu nghiêm trọng.
Nhưng bạn đừng vội lo lắng! Việc bảo vệ lịch sử duyệt web và ngăn chặn những kẻ xấu không phải là điều bất khả thi. Có rất nhiều cách để bạn làm chủ thông tin cá nhân của mình trên không gian mạng.
Trong bài viết này, chúng tôi sẽ cung cấp cho bạn một cái nhìn tổng quan về những ai có thể theo dõi hoạt động trực tuyến của bạn, cách họ làm điều đó, và quan trọng hơn cả, những chiến lược hiệu quả để bạn bảo vệ bản thân và lấy lại quyền kiểm soát thông tin cá nhân trên Internet.
8 đối đượng đã và đang theo dõi lịch sử duyệt web của bạn
Bạn có bao giờ tự hỏi, liệu có ai đó đang theo dõi những gì bạn làm trên Internet hay không? Thực tế là, có rất nhiều “con mắt” đang âm thầm quan sát mọi hoạt động trực tuyến của bạn, từ những trang web bạn ghé thăm, những nội dung bạn xem, cho đến những thông tin bạn chia sẻ.
Trong thế giới công nghệ hiện đại, việc thu thập và sử dụng dữ liệu người dùng đã trở nên phổ biến hơn bao giờ hết. Tuy nhiên, không phải ai cũng nhận thức được rằng có rất nhiều bên khác nhau có thể tiếp cận thông tin cá nhân của họ trên mạng.
Sau đây, chúng tôi sẽ hé lộ cho bạn về tám nhóm người hoặc tổ chức có khả năng theo dõi hoạt động Internet của bạn. Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu xem họ là ai, họ có thể xem những gì, và quan trọng hơn cả, bạn có thể làm gì để bảo vệ thông tin cá nhân của mình.
Hãy cùng nhau khám phá bức màn bí mật này, để hiểu rõ hơn về những gì đang diễn ra sau mỗi cú click chuột của bạn!ž
1. Nhà cung cấp dịch vụ mạng (ISP)
Bạn có thể hình dung nhà cung cấp dịch vụ Internet (ISP) như một người gác cổng dẫn bạn vào thế giới rộng lớn của Internet. Tuy nhiên, không chỉ đơn thuần mở cửa cho bạn, họ còn ghi chép lại tỉ mỉ mọi hoạt động của bạn trong thế giới đó. Nếu bạn muốn tìm hiểu dịch vụ vpn nào nhanh nhất, hãy truy cập bài viết của chúng tôi về chủ đề đó. Mỗi trang web bạn ghé thăm, mỗi nội dung bạn xem, mỗi file bạn tải, tất cả đều được ISP thu thập và lưu trữ.
Trừ khi bạn chủ động điều chỉnh cài đặt để giới hạn quyền truy cập của ISP, họ có thể biết được rất nhiều thông tin về bạn, chẳng hạn như:
Tất cả các trang web bạn đã truy cập
Từ các trang tin tức, mạng xã hội, cho đến các trang web nhạy cảm hơn, ISP đều có thể biết bạn đã ghé thăm những đâu.
Thời gian bạn dành cho từng trang web hoặc ứng dụng
Họ biết bạn dành bao nhiêu thời gian lướt Facebook, xem YouTube, hay làm việc trên các ứng dụng khác.
Loại nội dung bạn xem trên các nền tảng khác nhau
ISP có thể biết bạn thích xem phim hành động hay phim tình cảm, nghe nhạc pop hay nhạc rock.
Nội dung và định dạng của các tệp bạn tảivp
Họ biết bạn đã tải những tài liệu gì, hình ảnh gì, hay thậm chí là phần mềm gì.
Vị trí địa lý của bạn khi trực tuyến
ISP có thể xác định bạn đang truy cập Internet từ đâu, dù là ở nhà, quán cà phê, hay đang đi du lịch.
Các loại thiết bị bạn sử dụng để truy cập Internet
Họ biết bạn đang dùng máy tính, điện thoại, hay máy tính bảng để lướt web.
Thậm chí, ngay cả khi bạn sử dụng chế độ ẩn danh trên trình duyệt, ISP vẫn có thể biết được bạn đang làm gì. Chế độ ẩn danh chỉ giúp bạn che giấu thông tin khỏi các trang web bạn truy cập, chứ không thể qua mắt được ISP.
Với lượng thông tin khổng lồ này, ISP có thể tạo ra một hồ sơ chi tiết về bạn, bao gồm cả những thông tin nhạy cảm như tình hình tài chính hay sức khỏe. Và đáng lo ngại hơn, họ có thể lưu trữ dữ liệu này trong một thời gian rất dài, thậm chí lên đến vài năm.
Dữ liệu này có thể được ISP sử dụng cho nhiều mục đích khác nhau, từ việc cung cấp quảng cáo nhắm mục tiêu đến việc hợp tác với các cơ quan chức năng trong các hoạt động điều tra.
Vì vậy, để bảo vệ sự riêng tư trực tuyến của mình, bạn cần phải chủ động che giấu địa chỉ IP của mình. Đây là một dãy số duy nhất định danh thiết bị của bạn trên Internet, và ISP có thể sử dụng nó để theo dõi mọi hoạt động của bạn.
Một trong những cách hiệu quả nhất để ẩn địa chỉ IP là sử dụng mạng riêng ảo (VPN). VPN sẽ mã hóa lưu lượng truy cập Internet của bạn và định tuyến nó qua một máy chủ trung gian, giúp che giấu địa chỉ IP thật của bạn và khiến cho ISP khó có thể theo dõi bạn.
2. Hệ thống điều hành
Hệ điều hành trên thiết bị của bạn như một “người bảo mẫu” kỹ thuật số luôn đồng hành cùng bạn trong thế giới trực tuyến. Giống như cha mẹ luôn quan tâm và theo sát từng bước chân của con cái, hệ điều hành cũng âm thầm ghi nhận và lưu trữ thông tin về mọi hoạt động của bạn trên thiết bị.
Từ những trang web bạn ghé thăm, những video bạn xem, cho đến những ứng dụng bạn sử dụng và thậm chí là vị trí của bạn, tất cả đều được hệ điều hành ghi lại một cách chi tiết.
Tuy nhiên, mục đích của việc thu thập dữ liệu này không phải là để theo dõi hay xâm phạm quyền riêng tư của bạn. Thay vào đó, hệ điều hành sử dụng thông tin này để cung cấp cho bạn những trải nghiệm tốt hơn, chẳng hạn như:
Khôi phục file
Nếu bạn vô tình xóa một file quan trọng, hệ điều hành có thể giúp bạn khôi phục nó nhờ vào dữ liệu đã lưu trữ.
Sao lưu dữ liệu
Hệ điều hành có thể tự động sao lưu dữ liệu của bạn lên đám mây, giúp bạn bảo vệ thông tin quan trọng trong trường hợp thiết bị bị hỏng hoặc mất mát.
Cải thiện hiệu suất
Bằng cách phân tích dữ liệu về cách bạn sử dụng thiết bị, hệ điều hành có thể tối ưu hóa hiệu suất và cung cấp cho bạn những tính năng phù hợp hơn.
Mặc dù việc thu thập dữ liệu là cần thiết để hệ điều hành hoạt động hiệu quả, nhưng bạn vẫn có quyền kiểm soát thông tin cá nhân của mình. Theo luật pháp của Liên minh Châu u, việc thu thập dữ liệu phải minh bạch, và người dùng có quyền truy cập vào các báo cáo chi tiết về thông tin được thu thập về họ.
Ngoài ra, bạn cũng có thể chủ động bảo vệ quyền riêng tư của mình bằng cách:
Thay đổi cài đặt quyền riêng tư
Hầu hết các hệ điều hành đều cho phép bạn tùy chỉnh cài đặt quyền riêng tư. Hãy dành thời gian tìm hiểu và điều chỉnh các cài đặt này để kiểm soát những thông tin được thu thập và cách chúng được sử dụng.
Cân nhắc kỹ trước khi sử dụng phần mềm độc quyền
Các phần mềm độc quyền của hệ điều hành, như Safari cho MacOS hay Edge cho Windows, thường đi kèm với một số điều khoản và điều kiện về chia sẻ dữ liệu. Hãy đọc kỹ các điều khoản này trước khi sử dụng để đảm bảo bạn hiểu rõ về cách thông tin của bạn sẽ được sử dụng.
Sử dụng các công cụ bảo mật
Cài đặt phần mềm diệt virus và tường lửa để bảo vệ thiết bị của bạn khỏi các phần mềm độc hại có thể đánh cắp thông tin cá nhân.
Nhìn chung, hệ điều hành trên thiết bị của bạn giống như một “người bảo mẫu” thầm lặng, luôn đồng hành và hỗ trợ bạn trong thế giới trực tuyến. Tuy nhiên, hãy luôn nhớ rằng bạn có quyền kiểm soát thông tin cá nhân của mình. Bằng cách tìm hiểu và sử dụng các biện pháp bảo mật phù hợp, bạn có thể yên tâm tận hưởng những lợi ích của công nghệ mà không phải lo lắng về việc bị xâm phạm quyền riêng tư.
3. Bộ điều khiển mạng Wi-Fi
Bạn có thường xuyên sử dụng Wi-Fi miễn phí tại các quán cà phê, sân bay, hay trung tâm thương mại không? Nếu có, hãy cẩn thận! Những mạng Wi-Fi mở hay công cộng này thường không được mã hóa, giống như một căn nhà không có cửa khóa, khiến dữ liệu của bạn dễ dàng bị đánh cắp bởi những kẻ xấu.
Không chỉ có nguy cơ bị hack, bạn còn phải đối mặt với một “kẻ rình mò” khác, đó chính là bộ điều khiển mạng Wi-Fi. Người quản trị mạng, hay nói cách khác là chủ sở hữu của mạng Wi-Fi đó, có thể xem được rất nhiều hoạt động trực tuyến của bạn.
Nếu bạn muốn tìm hiểu cách thiết lập vpn trên bộ định Router, hãy đọc bài viết của chúng tôi về nó.
Họ có thể biết bạn đã truy cập vào những trang web nào, bạn đã tải những file gì, bạn đã dành bao nhiêu thời gian cho mỗi trang web, thậm chí là cả lịch sử trò chuyện và các ứng dụng nhắn tin bạn sử dụng.
Ví dụ tưởng tượng bạn đang ngồi trong một quán cà phê, sử dụng Wi-Fi miễn phí để lướt web. Bạn có thể nghĩ rằng mình đang thoải mái tận hưởng không gian riêng tư, nhưng thực tế là mọi hoạt động của bạn đều đang bị người quản trị mạng theo dõi. Họ có thể biết bạn đang đọc tin tức gì, xem video gì, hay thậm chí là đang trò chuyện với ai.
Với mức độ xâm phạm quyền riêng tư như vậy, việc sử dụng mạng Wi-Fi công cộng là không nên, đặc biệt là cho các hoạt động nhạy cảm như giao dịch ngân hàng hay đăng nhập vào các tài khoản quan trọng. Tuy nhiên, nếu bạn bắt buộc phải sử dụng, vẫn có những biện pháp phòng ngừa để bảo vệ dữ liệu của mình.
Một trong những cách đơn giản và hiệu quả nhất là chỉ truy cập các trang web sử dụng HTTPS. HTTPS là một giao thức bảo mật giúp mã hóa dữ liệu truyền giữa trình duyệt của bạn và máy chủ.
Giống như việc bạn gửi một bức thư trong một phong bì kín, chỉ người nhận mới có thể mở và đọc được nội dung bên trong. Khi bạn truy cập một trang web có HTTPS, người quản trị mạng Wi-Fi sẽ chỉ nhìn thấy bạn đang kết nối đến trang web đó, chứ không thể biết được nội dung cụ thể bạn đang xem hay những thông tin bạn đang nhập vào.
Bạn có thể dễ dàng nhận biết một trang web có sử dụng HTTPS bằng biểu tượng ổ khóa nhỏ bên cạnh địa chỉ URL. Hãy luôn kiểm tra biểu tượng này trước khi nhập bất kỳ thông tin nhạy cảm nào trên một trang web.
Nhìn chung, mạng Wi-Fi công cộng tiềm ẩn nhiều rủi ro về bảo mật thông tin. Hãy luôn cảnh giác và sử dụng các biện pháp phòng ngừa cần thiết để bảo vệ dữ liệu của mình.
Nếu có thể, hãy hạn chế sử dụng Wi-Fi công cộng, đặc biệt là cho các hoạt động nhạy cảm. Và nếu bắt buộc phải sử dụng, hãy đảm bảo chỉ truy cập các trang web có HTTPS và tránh nhập thông tin cá nhân quan trọng.
4. Các trang web bạn đã truy cập
Bạn có biết rằng, mỗi khi bạn lướt web, các trang web bạn ghé thăm cũng đang âm thầm thu thập thông tin về bạn? Giống như một người thợ may tỉ mỉ đo đạc từng đường nét để may cho bạn một bộ trang phục vừa vặn, các trang web cũng thu thập thông tin để hiểu rõ hơn về sở thích, hành vi và nhu cầu của bạn, từ đó cải thiện trải nghiệm người dùng và đưa ra những đề xuất phù hợp hơn.
Để làm được điều này, các trang web sử dụng một công cụ nhỏ bé nhưng đầy quyền năng, đó là cookie. Cookie là những mẩu thông tin nhỏ được lưu trữ trên trình duyệt của bạn, giúp trang web ghi nhớ một số thông tin về bạn, chẳng hạn như:
Các trang bạn đã truy cập trên website
Trang web có thể biết bạn đã xem những sản phẩm nào, đọc những bài viết nào, hay đã thêm những gì vào giỏ hàng.
Các biểu mẫu, liên kết và nội dung bạn đã tương tác
Trang web có thể biết bạn đã điền vào những biểu mẫu nào, nhấp vào những liên kết nào, hay đã để lại bình luận gì.
Các sản phẩm và dịch vụ trên website đã thu hút sự chú ý của bạn
Trang web có thể biết bạn đã xem sản phẩm nào lâu nhất, đã so sánh những sản phẩm nào, hay đã bỏ sản phẩm nào vào giỏ hàng rồi lại bỏ ra.
Vị trí gần đây của bạn, thiết bị bạn sử dụng và trình duyệt bạn đang dùng
Trang web có thể biết bạn đang ở đâu, đang sử dụng máy tính hay điện thoại, và đang dùng trình duyệt nào để truy cập.
Các trang web đối thủ mà bạn đã truy cập hoặc tương tác
Trang web có thể biết bạn đã ghé thăm những trang web nào của đối thủ cạnh tranh, giúp họ hiểu rõ hơn về thị trường và đưa ra các chiến lược cạnh tranh phù hợp.
Với kho thông tin này, các trang web có thể xây dựng một hồ sơ chi tiết về bạn, từ đó hiểu rõ hơn về bạn là khách hàng như thế nào và bạn mong muốn điều gì.
Ví dụ, nếu bạn vào một trang web bán quần áo trực tuyến và xem qua một số mẫu áo khoác mùa đông nhưng không mua, cookie của trang web đó sẽ ghi lại hoạt động này. Sau đó, bạn có thể bắt gặp quảng cáo về những chiếc áo khoác tương tự trên các mạng xã hội như Facebook hay Instagram, thậm chí còn kèm theo những ưu đãi hấp dẫn để khuyến khích bạn mua hàng.
Không chỉ dừng lại ở việc hiển thị quảng cáo, một số trang web còn sử dụng thông tin thu thập được để mở rộng phạm vi sản phẩm đề xuất. Nếu bạn quan tâm đến áo khoác mùa đông, họ có thể gợi ý thêm cho bạn những sản phẩm liên quan như khăn quàng cổ, găng tay, hay thậm chí là các gói du lịch đến những vùng đất tuyết trắng.
Tất cả những điều này là một phần của chiến lược tiếp thị dựa trên dữ liệu, hay còn gọi là cá nhân hóa quảng cáo và đề xuất. Mục tiêu là cung cấp cho bạn những nội dung và ưu đãi phù hợp nhất, dựa trên sở thích và hành vi của bạn trong quá khứ, từ đó tăng khả năng bạn sẽ mua hàng hoặc sử dụng dịch vụ của họ.
Mặc dù việc cá nhân hóa quảng cáo và đề xuất có thể mang lại một số lợi ích cho người dùng, nhưng nó cũng đặt ra nhiều câu hỏi về quyền riêng tư. Liệu chúng ta có đang đánh đổi quá nhiều thông tin cá nhân để đổi lấy sự tiện lợi hay không?
Cookie không hẳn là tốt hay xấu, chúng có thể rất hữu ích trong việc giúp bạn tiết kiệm thời gian và công sức khi quay lại một trang web, ví dụ như tự động điền thông tin đăng nhập hoặc ghi nhớ những sản phẩm bạn đã thêm vào giỏ hàng. Tuy nhiên, chúng cũng có thể bị lạm dụng để theo dõi và thu thập thông tin cá nhân của bạn một cách quá mức.
Chính vì vậy, Quy định Bảo vệ Dữ liệu Chung (GDPR) của Liên minh Châu u đã đưa ra những quy định chặt chẽ về việc sử dụng cookie. Các trang web phải thông báo rõ ràng cho người dùng về việc họ đang sử dụng cookie và mục đích sử dụng, đồng thời phải xin phép người dùng trước khi lưu trữ cookie trên thiết bị của họ.
Các trang web bạn truy cập có thể thu thập rất nhiều thông tin về bạn thông qua cookie và các biện pháp khác. Mặc dù điều này có thể mang lại một số lợi ích, nhưng bạn cũng cần phải nhận thức rõ về quyền riêng tư của mình và chủ động kiểm soát cách dữ liệu của bạn được sử dụng.
Hãy tìm hiểu kỹ về cài đặt quyền riêng tư trên trình duyệt và các trang web bạn thường xuyên truy cập, đồng thời cân nhắc kỹ trước khi chấp nhận cookie từ bất kỳ trang web nào.
5. Công cụ tìm kiếm
Trong thế giới mênh mông của Internet, công cụ tìm kiếm giống như một “thám tử” tài ba, giúp chúng ta tìm kiếm thông tin một cách nhanh chóng và dễ dàng. Tuy nhiên, ít ai biết rằng, đằng sau sự tiện lợi đó là một hệ thống thu thập dữ liệu khổng lồ, nơi mọi hành động của bạn đều được ghi lại và phân tích.
Đứng đầu trong danh sách các “thám tử” Internet này không ai khác chính là Google. Với vị thế thống trị trong lĩnh vực tìm kiếm trực tuyến, Google có khả năng thu thập dữ liệu đáng kinh ngạc. Mỗi khi bạn gõ một từ khóa, Google không chỉ đơn thuần hiển thị kết quả, mà còn ghi nhớ từ khóa đó, các liên kết bạn nhấp vào, thậm chí cả thời gian bạn dừng lại trên mỗi trang web.
Không chỉ dừng lại ở đó, Google còn thu thập dữ liệu từ rất nhiều dịch vụ khác mà bạn sử dụng, chẳng hạn như YouTube, Gmail, Google Maps, và nhiều ứng dụng khác. Bằng cách kết nối các thông tin này, Google có thể xây dựng một hồ sơ chi tiết về bạn, bao gồm sở thích, thói quen, mối quan tâm, và thậm chí cả những dự định trong tương lai của bạn.
Hồ sơ này sau đó được Google sử dụng để cá nhân hóa trải nghiệm tìm kiếm của bạn. Bạn sẽ thấy những quảng cáo phù hợp hơn với sở thích của mình, những đề xuất tìm kiếm chính xác hơn, và những kết quả tìm kiếm được sắp xếp theo thứ tự ưu tiên dựa trên lịch sử tìm kiếm của bạn.
Tuy nhiên, không phải ai cũng cảm thấy thoải mái khi bị theo dõi và thu thập dữ liệu một cách quá mức như vậy. Nếu bạn quan tâm đến quyền riêng tư của mình, bạn có thể lựa chọn sử dụng DuckDuckGo, một công cụ tìm kiếm khác tập trung vào việc bảo vệ thông tin người dùng.
DuckDuckGo không thu thập dữ liệu cá nhân, không theo dõi lịch sử tìm kiếm, và không cá nhân hóa kết quả tìm kiếm. Họ thậm chí còn sử dụng mạng Tor để mã hóa lưu lượng truy cập, giúp bạn ẩn danh hoàn toàn trên Internet.
Nhìn chung, công cụ tìm kiếm là một công cụ hữu ích, nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro về quyền riêng tư. Hãy luôn cảnh giác và lựa chọn công cụ tìm kiếm phù hợp với nhu cầu và ưu tiên của bạn. Nếu bạn quan tâm đến sự riêng tư, hãy cân nhắc sử dụng DuckDuckGo hoặc các công cụ tìm kiếm khác có chính sách bảo mật tốt.
Dù bạn sử dụng công cụ tìm kiếm nào, hãy nhớ rằng họ có thể nhìn thấy nhiều thông tin về bạn, bao gồm:
Tất cả các thông tin, trang web và từ khóa bạn tìm kiếm
Từ những câu hỏi đơn giản đến những vấn đề nhạy cảm, mọi thứ bạn tìm kiếm đều được ghi lại.
Các liên kết bạn nhấp vào
Công cụ tìm kiếm biết bạn đã truy cập vào những trang web nào sau khi xem kết quả tìm kiếm.
Vị trí, loại trình duyệt, thiết bị và địa chỉ IP của bạn
Những thông tin này giúp công cụ tìm kiếm hiểu rõ hơn về bạn và cung cấp kết quả tìm kiếm phù hợp hơn.
Lịch sử tìm kiếm của bạn
Công cụ tìm kiếm có thể lưu trữ lịch sử tìm kiếm của bạn trong một thời gian dài, thậm chí là vĩnh viễn.
Vì vậy, hãy luôn cẩn trọng khi sử dụng công cụ tìm kiếm và hạn chế tìm kiếm những thông tin quá nhạy cảm. Nếu có thể, hãy sử dụng chế độ ẩn danh hoặc sử dụng các công cụ tìm kiếm bảo mật để bảo vệ thông tin cá nhân của bạn.
6. Dữ liệu ứng dụng
Có bao giờ bạn tự hỏi, những ứng dụng bạn cài đặt trên điện thoại, máy tính bảng hay máy tính của mình thực sự đang làm gì với dữ liệu của bạn? Thực tế là, hầu hết các ứng dụng đều có khả năng truy cập và thu thập nhiều loại dữ liệu khác nhau trên Internet.
Chúng giống như những “gián điệp” nhỏ bé, âm thầm thu thập thông tin về bạn để phục vụ cho nhiều mục đích khác nhau, tùy thuộc vào chức năng và tính chất của từng ứng dụng.
Hãy cùng điểm qua một số loại thông tin phổ biến nhất mà các ứng dụng thường thu thập:
Lịch sử duyệt web
Tưởng tượng bạn đang lướt web trên điện thoại và tìm kiếm thông tin về một chuyến du lịch sắp tới. Ứng dụng có thể ghi lại những trang web bạn đã truy cập, những từ khóa bạn đã tìm kiếm, thậm chí cả thời gian bạn dành cho mỗi trang web.
Thông tin trao đổi trong và ngoài ứng dụng
Khi bạn trò chuyện với bạn bè qua ứng dụng nhắn tin, gửi email hoặc chia sẻ bài viết trên mạng xã hội, ứng dụng có thể lưu trữ nội dung các cuộc trò chuyện, tin nhắn, email đó.
Danh bạ và thông tin liên lạc
Để cung cấp các tính năng như gợi ý bạn bè hoặc đồng bộ hóa danh bạ, ứng dụng có thể truy cập vào danh bạ của bạn, biết được tên, số điện thoại, địa chỉ email của những người bạn liên lạc.
Vị trí của người dùng
Các ứng dụng như bản đồ, giao hàng tận nơi hoặc mạng xã hội thường yêu cầu quyền truy cập vào vị trí của bạn để cung cấp các dịch vụ dựa trên vị trí.
Mỗi ứng dụng thường có một “chính sách bảo mật” riêng, giống như một bản hợp đồng nhỏ giữa bạn và nhà phát triển ứng dụng. Chính sách này nêu rõ những loại dữ liệu mà ứng dụng thu thập và lý do thu thập. Tuy nhiên, những chính sách này thường dài dòng và khó hiểu, khiến nhiều người dùng bỏ qua việc đọc kỹ chúng.
Điều quan trọng là bạn nên dành thời gian đọc và hiểu rõ chính sách bảo mật của mỗi ứng dụng trước khi cài đặt và sử dụng. Hãy đặc biệt chú ý đến những thông tin như:
- Ứng dụng thu thập những loại dữ liệu nào?
- Mục đích thu thập dữ liệu là gì?
- Dữ liệu của bạn có được chia sẻ với bên thứ ba hay không?
- Bạn có thể kiểm soát việc thu thập và sử dụng dữ liệu của mình như thế nào?
Nếu bạn cảm thấy không thoải mái với cách một ứng dụng thu thập và sử dụng dữ liệu của bạn, bạn có thể từ chối cài đặt hoặc gỡ bỏ ứng dụng đó.
Một điểm đáng chú ý là các thiết bị iOS như iPhone và iPad thường được đánh giá cao hơn về mặt bảo vệ quyền riêng tư người dùng so với một số thiết bị Android. Nếu bạn muốn biết vpn miễn phí nào tốt nhất cho Android, bài viết của chúng tôi sẵn sàng cho bạn sử dụng. Apple yêu cầu mọi ứng dụng trên App Store phải có chính sách bảo mật rõ ràng và minh bạch, cung cấp cho người dùng thông tin chi tiết về việc thu thập, sử dụng và chia sẻ dữ liệu.
Tuy nhiên, dù bạn sử dụng thiết bị nào, việc bảo vệ dữ liệu cá nhân vẫn là trách nhiệm của bạn. Hãy luôn cẩn thận khi cài đặt và sử dụng ứng dụng, đọc kỹ chính sách bảo mật và chỉ cấp quyền truy cập cho những ứng dụng thực sự cần thiết.
7. Thông tin được chính phủ thu thập
Chính phủ của nhiều quốc gia trên thế giới, bao gồm cả Việt Nam, có khả năng giám sát và lưu trữ thông tin về hoạt động trực tuyến của công dân. Họ có thể thu thập rất nhiều thông tin về bạn, bao gồm:
Thời gian bạn dành cho mỗi trang web
Chính phủ có thể biết bạn đã dành bao nhiêu thời gian trên Facebook, YouTube, hay các trang web khác.
Số lượng file bạn đã tải
Họ có thể biết bạn đã tải những tài liệu, hình ảnh, video hay phần mềm nào.
Thông tin về trình duyệt và thiết bị bạn sử dụng
Họ biết bạn đang sử dụng trình duyệt Chrome, Firefox hay Safari, và bạn đang truy cập Internet từ máy tính, điện thoại hay máy tính bảng.
Tin nhắn bạn đã gửi và nhận
Trong một số trường hợp, chính phủ có thể yêu cầu các nhà mạng cung cấp nội dung tin nhắn của bạn.
Vị trí của bạn
Thông qua địa chỉ IP hoặc các dịch vụ định vị, chính phủ có thể biết bạn đang ở đâu.
Video và hình ảnh bạn đã xem
Nếu bạn xem các nội dung này trên các nền tảng trực tuyến, chính phủ có thể có quyền truy cập vào chúng.
Chính phủ thường biện minh cho việc giám sát này bằng các lý do liên quan đến an ninh quốc gia, chẳng hạn như điều tra tội phạm mạng hoặc các hoạt động khủng bố. Tuy nhiên, đối với nhiều người, việc bị chính phủ theo dõi hoạt động trực tuyến có thể gây cảm giác bất an và lo sợ bị xâm phạm quyền riêng tư.
Đặc biệt, ở những quốc gia có chế độ kiểm soát chặt chẽ, chính phủ có thể lợi dụng quyền lực này để hạn chế quyền tự do ngôn luận và đàn áp những tiếng nói bất đồng chính kiến. Họ có thể sử dụng thông tin thu thập được để xác định và trừng phạt những người chỉ trích chính phủ hoặc tham gia vào các hoạt động bị coi là “phản động”.
Tình hình càng trở nên đáng lo ngại hơn khi những thông tin này có thể được lưu trữ trong cơ sở dữ liệu của chính phủ trong một thời gian rất dài, thậm chí là vĩnh viễn. Đồng nghĩa với việc mọi hoạt động trực tuyến của bạn, dù là trong quá khứ hay hiện tại, đều có thể bị chính phủ xem xét và sử dụng bất cứ lúc nào.
Vậy chúng ta có thể làm gì để bảo vệ quyền riêng tư của mình trên Internet? Một trong những giải pháp hiệu quả nhất là sử dụng mạng riêng ảo (VPN). VPN giúp mã hóa lưu lượng truy cập Internet của bạn và ẩn địa chỉ IP thật của bạn, khiến cho chính phủ khó có thể theo dõi hoạt động của bạn.
Tuy nhiên, VPN cũng không phải là một giải pháp hoàn hảo. Ở một số quốc gia, việc sử dụng VPN có thể bị coi là bất hợp pháp. Vì vậy, trước khi sử dụng VPN, hãy tìm hiểu kỹ về luật pháp của quốc gia bạn đang sinh sống.
Việc chính phủ giám sát hoạt động trực tuyến của công dân là một vấn đề phức tạp, liên quan đến cả an ninh quốc gia và quyền riêng tư cá nhân. Là một người dùng Internet, bạn cần phải nhận thức rõ về vấn đề này và chủ động bảo vệ thông tin của mình.
Hãy sử dụng các biện pháp bảo mật cần thiết, như VPN, và hạn chế chia sẻ thông tin cá nhân trên mạng. Chỉ bằng cách đó, bạn mới có thể yên tâm tận hưởng không gian tự do và an toàn trên Internet.
8. Hacker
Hacker là một mối đe dọa nghiêm trọng khác ảnh hưởng đến việc thu thập dữ liệu người dùng. Chúng lợi dụng lịch sử duyệt web và các tài khoản trực tuyến để đánh cắp thông tin một cách bất hợp pháp. Các phương thức tấn công đa dạng của chúng bao gồm:
Lịch sử duyệt web và dữ liệu
Hacker có thể theo dõi các trang web bạn đã truy cập, các tìm kiếm bạn đã thực hiện và các hoạt động trực tuyến khác để thu thập thông tin về sở thích, thói quen và thậm chí cả thông tin cá nhân của bạn.
Tin nhắn và email
Bằng cách xâm nhập vào các ứng dụng nhắn tin và email, hacker có thể đọc trộm các cuộc trò chuyện riêng tư, đánh cắp thông tin đăng nhập và thậm chí giả mạo danh tính bạn để lừa đảo người khác.
Tệp đã tải
Các tệp bạn tải từ internet có thể chứa mã độc hoặc phần mềm gián điệp, cho phép hacker truy cập vào thiết bị của bạn và đánh cắp dữ liệu.
Địa chỉ và thông tin cá nhân
Hacker có thể tìm cách lấy được địa chỉ nhà, số an sinh xã hội và các thông tin cá nhân nhạy cảm khác để sử dụng vào mục đích xấu, như lừa đảo hoặc tống tiền.
Tên người dùng và mật khẩu
Việc đánh cắp thông tin đăng nhập cho phép hacker truy cập vào các tài khoản trực tuyến của bạn, từ mạng xã hội đến ngân hàng, gây thiệt hại nghiêm trọng về tài chính và uy tín cá nhân.
Hacker sử dụng nhiều chiến thuật tinh vi để khai thác lỗ hổng bảo mật của bạn. Nếu bạn rơi vào tầm ngắm của một tội phạm mạng hoặc hacker mũ đen, những thông tin này có thể dễ dàng bị sử dụng để chống lại bạn.
Những hậu quả nghiêm trọng nhất có thể xảy ra bao gồm đánh cắp danh tính, tấn công swatting (báo tin giả đến cảnh sát để họ đột kích vào nhà bạn), doxing (công khai thông tin cá nhân của bạn trên mạng), sextortion (tống tiền bằng hình ảnh nhạy cảm) và các hình thức lừa đảo khác.
Chính vì vậy, bạn cần phải tự bảo vệ mình trước những cuộc tấn công này. Hãy luôn cảnh giác, chỉ nhập thông tin cá nhân trên các trang web đáng tin cậy, và sử dụng các biện pháp an toàn khi sử dụng internet để tránh rơi vào bẫy phishing và các chiêu trò lừa đảo khác. Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu thêm về các biện pháp bảo mật khác trong phần tiếp theo.
Làm sao để hạn chế việc bị lộ lịch sử duyệt web?
Ý nghĩ về việc dữ liệu của mình có thể bị nhiều người hay tổ chức khác truy cập khiến không ít người dùng internet cảm thấy bất an. Dù đã cố gắng sử dụng các biện pháp như mở trang web ở chế độ ẩn danh, nhưng trong nhiều trường hợp, hiệu quả lại không cao như mong đợi.
Chế độ ẩn danh có thể giúp ngăn việc lưu trữ lịch sử duyệt web trên thiết bị của bạn, nhưng nó không hoàn toàn che giấu địa chỉ IP hay đảm bảo bạn hoàn toàn ẩn danh trên mạng. Vậy phải làm sao để bảo vệ thông tin cá nhân của mình tốt hơn? Hãy cùng tìm hiểu thêm về các biện pháp phòng ngừa khác, đặc biệt là cách ẩn địa chỉ IP để đạt được mức độ ẩn danh cao hơn khi trực tuyến.ặc
Chúng ta đều biết rằng, mỗi khi bạn truy cập một trang web, địa chỉ IP của bạn sẽ bị lộ cho nhà cung cấp dịch vụ internet và chủ sở hữu trang web đó. Điều này đồng nghĩa với việc họ có thể theo dõi hoạt động trực tuyến của bạn, từ những trang web bạn ghé thăm cho đến những nội dung bạn xem.
Thậm chí, trong một số trường hợp, thông tin này còn có thể bị bán cho các bên thứ ba để phục vụ cho mục đích quảng cáo hoặc nghiên cứu thị trường.
Vì vậy, việc ẩn địa chỉ IP không chỉ giúp bạn bảo vệ quyền riêng tư mà còn giúp bạn tránh khỏi những rắc rối không đáng có.
Ví dụ, nếu bạn đang truy cập một trang web bị chặn ở quốc gia của bạn, việc ẩn địa chỉ IP có thể giúp bạn vượt qua rào cản này và truy cập vào nội dung mong muốn. Hoặc nếu bạn đang sử dụng Wi-Fi công cộng, việc ẩn địa chỉ IP có thể giúp bạn tránh bị hack.
Một số phương pháp khác để bảo vệ quyền riêng tư lịch sử duyệt web
Không phải là chỉ có VPN mới giúp bảo vệ thông tin của bạn trên internet được, mà có rất nhiều cách khác để bạn có thể kiểm soát và bảo vệ lịch sử duyệt web của mình.
Dưới đây là một số gợi ý hữu ích mà bạn có thể áp dụng ngay:
Thay đổi cài đặt quyền riêng tư trên trình duyệt
Đây là một bước đơn giản nhưng vô cùng quan trọng. Mỗi trình duyệt đều có những tùy chọn riêng về quyền riêng tư, cho phép bạn kiểm soát việc thu thập và sử dụng dữ liệu của mình. Hãy dành chút thời gian để tìm hiểu và điều chỉnh các cài đặt này sao cho phù hợp với nhu cầu của bạn. Ví dụ, bạn có thể tắt tính năng tự động điền thông tin, chặn các trang web theo dõi hoạt động của bạn hoặc xóa lịch sử duyệt web định kỳ.
Sử dụng tên giả khi đăng ký dịch vụ trực tuyến
Thay vì sử dụng tên thật và thông tin cá nhân của mình, hãy cân nhắc sử dụng một bí danh hoặc tên giả khi đăng ký các dịch vụ trực tuyến. Điều này sẽ giúp bạn tạo một lớp bảo vệ thêm cho thông tin cá nhân của mình, tránh bị các công ty quảng cáo hay kẻ xấu lợi dụng.
Xóa lịch sử duyệt web thường xuyên
Sau mỗi lần lướt web, hãy dành vài phút để xóa lịch sử duyệt web, cookie và dữ liệu cá nhân khác. Điều này sẽ giúp bạn “làm mới” trình duyệt của mình và giảm thiểu nguy cơ bị theo dõi.
Sử dụng trình duyệt coi trọng quyền riêng tư
Hiện nay, có rất nhiều trình duyệt được thiết kế đặc biệt để bảo vệ quyền riêng tư của người dùng, chẳng hạn như Brave, Tor Browser hay Firefox Focus. Những trình duyệt này thường có các tính năng chặn quảng cáo, chống theo dõi và mã hóa dữ liệu tích hợp sẵn, giúp bạn an tâm hơn khi lướt web.
Tắt cookie trên trình duyệt
Cookie là những file nhỏ mà các trang web lưu trữ trên máy tính của bạn để ghi nhớ thông tin về bạn, chẳng hạn như tên đăng nhập, mật khẩu hay các tùy chọn cá nhân. Mặc dù cookie có thể giúp bạn tiết kiệm thời gian khi truy cập lại các trang web quen thuộc, nhưng chúng cũng có thể bị các bên thứ ba sử dụng để theo dõi hoạt động trực tuyến của bạn. Vì vậy, nếu bạn thực sự quan tâm đến quyền riêng tư của mình, hãy tắt cookie trên trình duyệt hoặc chỉ cho phép cookie từ những trang web đáng tin cậy.
Kết luận
Không còn là bí mật gì nữa khi cả trên mạng lẫn ngoài đời thực, nhiều người luôn tìm cách để có được thông tin cá nhân của bạn. Thông tin này có thể được dùng để thiết kế quảng cáo hay cải thiện dịch vụ, nhưng cũng có thể bị lợi dụng để theo dõi hoặc lừa đảo bạn.
Vì vậy, việc bảo vệ sự riêng tư và lịch sử duyệt web của bạn là vô cùng quan trọng. Bạn có thể sử dụng VPN, trình duyệt Tor hoặc proxy để làm điều này. Mặc dù proxy không mã hóa hoạt động internet của bạn, nhưng trình duyệt Tor và VPN có thể cung cấp mức độ bảo mật đáng kể.
Nếu bạn sử dụng cả hai, dữ liệu của bạn sẽ được bảo vệ tốt hơn nữa, vì bạn có thể dễ dàng sử dụng trình duyệt Tor và VPN cùng một lúc. Ngay cả khi dữ liệu của bạn chỉ được bảo vệ một phần, thì việc nhiều lần thất bại trong việc lấy cắp thông tin cá nhân của bạn cũng sẽ khiến những kẻ xấu nản lòng.
Hãy nhớ rằng, bảo vệ thông tin cá nhân là một cuộc chiến không ngừng nghỉ. Bạn cần phải luôn cảnh giác và sử dụng các công cụ bảo mật phù hợp để đảm bảo an toàn cho bản thân trên internet. Đừng để những kẻ xấu có cơ hội lợi dụng thông tin của bạn. Hãy tự bảo vệ mình ngay hôm nay!